Phân tích sự ảnh hưởng của tính chất đất đến ổn định bờ sông Cầu, tỉnh Bắc Kạn trong mùa mưa

Abstract

Bài báo tập trung nghiên cứu sự ảnh hưởng của tính chất đất và dao động mực nước sông trong mùa mưa đối với bờ sông Cầu, khu vực Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn. Mô hình SEEP/W và SLOPE/W của phần mềm Geoslope được sử dụng để phân tích, mô phỏng sự tác động dao động mực nước. Các thông số bờ sông được xác định và sử dụng phân tích bao gồm sức hút dính, sức chống cắt và tính thấm. Nghiên cứu cũng sử dụng phương pháp Hickin và Nanson (1984) và Briaud JL (2008) để tính tốc độ xói lở dựa vào địa hình bờ và thành phần hạt. Kết quả cho thấy khi tốc độ dòng chảy không vượt qua ngưỡng gây xói thì bờ sông chủ yếu bị mất ổn định khi mực nước hạ xuống, mực nước hạ càng nhanh càng ngây nguy hiểm cho bờ sông. Đối với đất bờ sông có hệ số thấm nhỏ, hiện tượng thấm ít tác động đến ổn định bờ, bờ sông mất ổn định khi mực nước hạ. Đối với bờ sông có hệ số thấm cao, hiện tượng thấm tác động mạnh mẽ đến bờ sông và gây mất ổn định khi mực nước dâng cao. Khi dòng chảy đủ lớn để gây xói, áp dụng phương pháp Hickin và Nanson (1984), Tốc độ xói lở tính cho ba mặt cắt MC1, MC2, MC3 tại sông Cầu, khu vực Chợ Mới lần lượt là 6,2; 9,6 và 5,5m.